Ale zbrojna rebelia przywódcy najemników Wagnera obaliła mit, który leżał u podstaw prezydentury Putina – że reprezentował on stabilność i siłę – i wielu na szczycie rosyjskiej polityki i biznesu zastanawia się, czy uda mu się z tego wyzdrowieć. To jest. Niektórzy sugerowali nawet, że trwają poszukiwania następcy Putina.
„Putin pokazał całemu światu i elicie, że jest nikim i nie nadaje się do niczego” – powiedział wpływowy moskiewski biznesmen. „To całkowity upadek jego reputacji”.
„Toczą się gry, których nikt nie rozumie” – powiedział rosyjski urzędnik zbliżony do kręgów dyplomatycznych wysokiego szczebla. „Kontrola nad krajem została częściowo utracona”.
Członkowie moskiewskiej elity zmagali się z tym, jak łatwo zdradziecki oddział najemników Wagnera zdołał przejąć kontrolę nad głównym ośrodkiem dowodzenia rosyjskiej wojny na Ukrainie w położonym na południu Rosji mieście Rostów nad Donem. Ruch oporu, ówczesny szef Grupy Wagnera, Jewgienij Prigożyn, posunął się setki mil drogą do Moskwy, zanim ostatecznie zdecydował się wycofać swoje siły.
„Jak to możliwe, że prowadzą czołgi setki kilometrów na północ w kierunku Moskwy?” Powiedział współpracownik moskiewskiego miliardera. „Brak sprzeciwu.”
„Kiedy maszerują tysiące ludzi i nikt nie może tego powstrzymać, to wyraźnie wymyka się spod kontroli” – powiedział jeden z rosyjskich miliarderów, który, podobnie jak inni, wypowiadał się pod warunkiem zachowania anonimowości w obawie przed represjami.
Putin podkreślił w swoim przemówieniu, że podjęto wszelkie środki na jego bezpośrednie rozkazy, aby „uniknąć masowego rozlewu krwi”. Wyjaśnił, że „sprawcom” należy dać czas na „uznanie, że ich działania zostały zdecydowanie odrzucone przez społeczeństwo” i że to, co robią, doprowadzi do „tragicznych i destrukcyjnych konsekwencji dla Rosji”.
Pozostaje jednak pytanie, w jaki sposób Putin mógł pozwolić Prigożynowi, bliskiemu sojusznikowi od lat 90., uniknąć oskarżenia o udział w zbrojnej rebelii. Rosyjscy blogerzy wojskowi. Po wycofaniu swoich sił Prigożyn przeniósł się na Białoruś, skąd, sądząc z przekazanego w poniedziałek komunikatu audio, zamierza kontynuować działalność swojej prywatnej grupy najemników Wagnera.
„To musi być przypadek terroryzmu. To są bardzo poważne przestępstwa” – powiedział pierwszy moskiewski biznesmen. „Ale znowu nic nie zrobiono”.
W wiadomości audio opublikowanej w Telegramie w poniedziałek Prigożyn podkreślił – było to jego pierwsze oświadczenie od czasu, gdy zgodził się na zatrzymanie marszu w Moskwie – że stara się zapewnić przetrwanie swojej grupy Wagnera, a nie próbuje obalić Putina. Powiedział, że obawia się, że jego grupa zostanie zmiażdżona przez rosyjskie wojsko i stara się, aby ci, którzy popełnili „ogromną liczbę błędów” w wojnie na Ukrainie, zostali ukarani. Werbalne ataki szefa Wagnera na przywódców wojskowych Rosji od miesięcy ujawniły głębokie podziały w rosyjskiej elicie w związku z prowadzeniem wojny przez Putina i ogólną polityką rosyjskiego prezydenta.
Wydarzenia ostatnich dni „pokazują, że kraj nie zmierza we właściwym kierunku” – powiedział Siergiej Markow, związany z Kremlem doradca polityczny. „Jeśli nic się nie zmieni, to na pewno się powtórzy”.
Dwóch moskiewskich biznesmenów zasugerowało, że najemnicy Prigożyna nie mogliby bez przeszkód posuwać się drogą do Moskwy, gdyby nie wspierała ich część rosyjskich służb bezpieczeństwa. Czeczeńscy bojownicy wysłani do Rostowa nad Donem zdawali się nic nie robić, powiedział moskiewski biznesmen, a inne siły wysłane do konfrontacji z siłami Wagnera wysadzili w powietrze tylko jedną stację paliw w Rostowie, pozostawiając znacznie większą w Woroneżu. A w drodze do Moskwy, tak po prostu. Te regularne siły rosyjskie zniszczyły tylko jeden most, próbując spowolnić postęp powstania.
„To było tak, jakby działali tylko po to, by pokazać prezydentowi, że coś robią, ale w rzeczywistości nic nie robili, rosyjski prezydent niczego nie kontrolował” – powiedział biznesmen. Zasugerował, że walka Prigożyna o przywództwo w rosyjskich siłach zbrojnych może oznaczać głębszą walkę w rosyjskich służbach bezpieczeństwa o przyszłą prezydencję Rosji.
Bardziej niezwykła dla wizerunku rosyjskiego prezydenta jest decyzja Wagnera, by zawrzeć układ z Prigożynem, zamiast ryzykować krwawą wojnę, gdyby jego ludzie dotarli na przedmieścia Moskwy, powiedzieli analitycy i biznesmeni.
„Dla elity to bardzo skomplikowane. Bo wizualnie Putin wygląda na słabego, przestraszonego i zmuszonego do kompromisu” – powiedziała Tatiana Stanowaja, obecnie założycielka R.Politik, rosyjskiej firmy konsultingowej w Paryżu. „Ale z subiektywnego punktu widzenia punktu widzenia, Putin skutecznie wybrnął z sytuacji. Alternatywą była poważna, krwawa bitwa na obrzeżach Moskwy, która byłaby gorsza.
Pozostały pytania o to, czy porozumienie osiągnięte z Prigogine będzie trwałe, powiedział Stanovaya, dodając, że obie strony były bardziej skłonne do złamania obietnic złożonych „w szoku”.
Bunt Prigożyna „obnażył wiele słabości reżimu” – dodał Stanowaja. „Putin potraktuje to bardzo poważnie i spróbuje ukryć słabe punkty”.
Ale inni mówili, że zegar już tyka podczas jego panowania. Niektórzy na Kremlu „szukają teraz następcy, a jeśli będą szukać długo, ktoś inny go znajdzie” – powiedział rosyjski urzędnik, zauważając, że ukraińskie siły zbrojne, bliskie rosyjskim kręgom dyplomatycznym , już miałem. Wykorzystując chaos panujący w Moskwie, poczynili postępy w kontrataku.
„Ukraina posuwa się w kierunku Dniepru, Chersoniu i Baghmutu. W 1917 r. doszło do buntu i Rosja przegrała I wojnę światową, a reżim upadł. W 1991 r. Rosja przegrała wojnę w Afganistanie i upadła. Jeśli Ukraina przegra wojnę, reżim upada i nie może zostać zwrócona.
