W badaniu opublikowanym w środę w czasopiśmie Science Translational Medicine japońscy naukowcy przeanalizowali próbki wymazów z pochwy od 155 kobiet — 76 zdrowych kobiet i 79 kobiet z endometriozą. Odkryli, że 64 procent kobiet z endometriozą uzyskało pozytywny wynik testu na obecność bakterii z rodzaju Fusobacterium. Mniej niż 10 procent zdrowych kobiet nosiło bakterie w łonie matki.
Po wstępnym odkryciu naukowcy wykorzystali modele myszy do dalszego zbadania tego powiązania. Stwierdzili wzrost zmian endometrialnych po wstrzyknięciu myszom Fusobacterium. Kiedy podali myszom antybiotyki, liczba i waga zmian znacznie się zmniejszyły.
Niektóre szczepy Fusobacterium są nieszkodliwe, ale inne mogą powodować poważne infekcje u ludzi. Fusobacterium jest związane z chorobami jamy ustnej, takimi jak zapalenie przyzębia i zapalenie migdałków, ale po raz pierwszy powiązano tę bakterię z problemami w żeńskim układzie rozrodczym.
Jeden z autorów badania, Yutaka Kondo, biolog onkologiczny z Nagoya University Graduate School of Medicine w Japonii, opisał odkrycie jako przełom w dziedzinie opieki zdrowotnej kobiet.
„Wcześniej nikt nie myślał, że endometrioza pochodzi z infekcji bakteryjnej, więc jest to bardzo nowy pomysł” – powiedział Kondo.
Endometrioza to stan, w którym tkanka podobna do wyściółki macicy rośnie poza macicą. Wrzody powodują bolesne skurcze menstruacyjne i problemy trawienne i mogą prowadzić do bezpłodności. Wcześniejsze badania sugerują, że na wsteczną miesiączkę mogą wpływać predyspozycje genetyczne lub hormony, chociaż nikt nie zna dokładnej przyczyny.
Antykoncepcja, opcja hormonalna, która zatrzymuje okres, jest jednym ze sposobów leczenia endometriozy. Ale jest skuteczny tylko wtedy, gdy osoba bierze pigułkę. Gdy tylko odstawią leki, które próbują zajść w ciążę, ból zaczyna się ponownie. A ponieważ 30 do 50 procent osób z endometriozą doświadcza niepłodności, mogą spędzić miesiące próbując zajść w ciążę, żyjąc w rozdzierającym bólu.
Jedynym „lekarstwem” na endometriozę jest usunięcie narządów rozrodczych.
Allison K., endokrynolog zajmujący się reprodukcją w Fertility Center of Illinois, która nie brała udziału w badaniu. „Medycyna nakłada na to plaster” – mówi Rodgers.
„Mogę podać ci lekarstwo na zatrzymanie okresu; Mogę ci dać pigułki antykoncepcyjne; Mogę dać ci lekarstwo przeciwbólowe; Mogę to wyciąć chirurgicznie” – powiedziała. „Ale nie odkryliśmy przyczyny, a kiedy zaczniemy ją odkrywać, możemy zaprojektować ukierunkowane podejście do leczenia”.
Chociaż z tego nowego badania nie można wyprowadzić ostatecznego leczenia, Kondo podkreśla, że odkrycie pobudzi badania nad większą liczbą potencjalnych metod leczenia.
„Jeśli to rzeczywiście dotyczy innych pacjentek, warto byłoby zbadać mikrobiom pacjentek z endometriozą z większej populacji i ocenić, czy istnieje kombinacja różnych czynników zakaźnych, które powodują stany zapalne i działają na tkanki jak endometrioza” – powiedział Raymond. Manohar Anjan jest dyrektorem Laboratorium Badawczego Biologii Komórek Macierzystych i Medycyny Regeneracyjnej w Brigham and Women’s Hospital w Bostonie.
Anjan, który specjalizuje się w endometriozie, mówi, że byłby „zaskoczony”, gdyby istniała absolutna korelacja i że „wymaga to dalszych badań”.
Anjan i Rodgers zauważyli, że wielkość próby była niewielka i stwierdzili, że wyniki badania nie zalecają automatycznie antybiotyków pacjentkom z endometriozą.
Still Rodgers podobnie opisuje wyniki „nawet jeśli są w powijakach”. Ona i inni eksperci uważają, że jest to punkt wyjścia do dalszych badań.
„Badania takie jak to są ekscytujące – na każde 1000 osób może tylko jedna dokonuje przełomu” – powiedział Rodgers. „Ale kiedy dowiemy się, dlaczego komórki endometrium niektórych osób są wyjątkowo lepkie, możemy przyjrzeć się celom dla lekarstw”.
